تعریف مرور زمان مالیات

تعریف مرور زمان مالیات

تعریف مرور زمان در مالیات : افرادی که با مباحث مالیاتی و قوانین در ارتباط هستند از بازه‌های زمانی و یا اصطلاحاً مواعد مربوطه مطلع اند؛ برای مثال مدت زمان بیست روز برای اعتراض به برگه هیئت بدوی.

با توجه به اهمیت بسیار بالای موضوع مالیات، بحث در جوانب مختلف آن امری ضروری و غیر قابل انکار است. یکی از جوانب مهم مالیات، بحث اجرای قوانین مالیاتی در زمان مشخص می‌باشد.

مرور مالیاتی، گذشت مدت زمان قانونی پرونده مالیاتی می باشد و بعد از گذشت این مدت زمات معین شده مودیان و طرفین اعتراض، حق شکایت را از دست می دهند.

زمان در قوانین مالیاتی دارای اهمیت خاصی است زیرا تعهدات دولت باید در موعد مقرر انجام شود؛ مثلا حقوق کارمندان بایستی در آخر ماه پرداخت شود. برای اینکه تعهدات مزبور در مواعد مربوط انجام پذیرد، بایستی مالیه بتواند حقوق خود را در زمان مقرر وصول کند.

چنانچه بازه زمانی این مواعد سپری شود بحث مرور زمان مطرح می‌شود مرور زمان تنها برای دعاوی کیفری و حقوقی نیست، بلکه یکی از مهم ترین مباحثی که در بحث اجرای قوانین مالیاتی در زمان مطرح می‌باشد، بحث مرور زمان مالیاتی است.

بر اساس ماده 157 قانون مالیات ها، اگر مودی مالیاتی اظهارنامه خود را در مدت زمان مقرر شده به سازمان ارائه ندهد، بعد از گذشت پنج سال از تاریخ زمان پرداخت مالیات، این پرونده مشمول مرور زمان می شود و دیگر سازمان امور مالیاتی نمی تواند مالیات را مطالبه کند.

مرور زمان‌مالیاتی مقرراتی است که به موجب آن می‌توان عمل حقوقی معینی نظیر وصول مالیات، پژوهش خواهی از تصمیم مقام مالیاتی یا دادگاه بدوی و غیره را فقط طی یک دوره زمانی مشخص انجام داد به عبارت دیگر مرور زمان حداکثر مدت زمانی است که به حکم قوانین پس از انقضای آن، مطالبه مالیات توسط سازمان امور مالیاتی از مودی ممنوع می‌باشد (اجازه مطالبه مالیات از سازمان امور مالیاتی سلب می شود).

یک تعریف کوتاه و جذاب :

تعریف مرور زمان مالیات : زمان تعیین شده ای است که طبق قانون مالیات مستقیم ماموران مالیاتی اجازه دارند مالیات متعلق به درآمد مشمول مالیات و یا سایر پایه های مالیاتی را محاسبه و مطالبه نمایند و پس از گذشت آن زمان اجازه قانونی مزبور از آنان سلب میگردد.

لازم به ذکر است برقراری نظم، از بین رفتن شواهد، قرائن و مدارک و الزام به نگهداری مدارک و مستندات برای مقابله با دعوی مدعیان احتمالی و غیره از دلایل مهم مرور زمان مالیاتی می‌باشد.

هر زمان اوراقی به شما ابلاغ شد توجه کنید که به تاریخ روز باشد و زیر تمامی امضاء‌های خود تاریخ روز را بنویسید. مرور زمان‌مالیاتی برای مودی و به ویژه برای تنظیم فعالیت اقتصادی او حائز اهمیت فراوان است.

بدین منظور در بیشتر کشورها در مراحل تشخیص و وصول مالیات، این نوع مرور زمان به نفع مودیان پیشبینی شده است و می‌توان آن را حقی برای مودی به شمار آورد.

مرور زمان از دو نگاه:

1. بازه و ظرف زمان برای ممیز مالیاتی مرور می شود
2. بازه و ظرف زمان برای مودی مالیاتی مرور می شود

یعنی سازمان امور مالیاتی کشور طبق قوانین یک سال مهلت زمان رسیدگی دارد و همانطور که می دانید 3 ماه مهلت ابلاغ دارد حال اگر این 3 ماه بگذرد دیگر نمی تواند اوراغ را ابلاغ کند و آن مهلت زمان مرور شده. در حالت دوم هم برای مودی ها اگر تکالیف مالیاتی خود را در موعد مقرر انجام ندهند پرونده آنها مرور می شود.

البته قوانین مالیاتی کشورها استثنائاتی را برای این حق قائل شده اند:

از جمله مواردی که درآن مرور زمان جاری نمی‌شود می‌توان به عدم تکمیل اظهارنامه از سوی مودی، تکمیل نادرست اظهارنامه به قصد فرار از پرداخت مالیات و یا فریب دستگاه مالیاتی اشاره کرد.

اشکال دیگری که از عدم پیش بینی مرور زمان مالیاتی در مرحله وصول ممکن است ایجاد شود در مورد جریمه‌های مالیاتی است.

به عنوان مثال : ماده ۱۹۰ ق.م.م. جریمه تاخیر در۲ درصد مالیات علی‌الحساب در نظر گرفته است.

در حالی که، چنانچه این پرداخت مالیات را ماهیانه ۵ درصد جریمه هر ماه لحاظ شود و مالیات مورد نظر چندین سال پس از تشخیص مورد مطالبه قرارگیرد، مجموع این عوامل می‌تواند وضعیتی نامطلوب را ایجاد کند.

این امر نه تنها به وصول مالیات کمکی نمی‌کند؛ افزایش جریمه‌ها و انباشته شدن آنها بر مالیات می‌تواند منجر به فرار مالیاتی گردد چراکه مودی در واقع توانایی پرداخت آن را ندارد.

یکی دیگر از اشکالاتی که عدم پیش‌بینی مرور زمان می‌تواند ایجاد کند افزایش دعاوی مالیاتی است.

همانطور ذکر شد یکی از دلایل اعمال قاعده مرور زمان کاهش بار دستگاه قضائی است و عدم پیش‌بینی آن در قانون مالیات‌ها در حقیقت نقض غرض است.

به طور کلی در نظام حقوقی کشورمان ایران، مرور زمان به زمان تعیین شده ای می گویند که بعد از تمام شدن تاریخ آن زمان، تعقیب شخص و مساله قانونی دیگر اجرا نمی شود و متوقف می باشد.

بنابراین عدم پیش‌بینی مرور زمان در مرحله وصول مالیات در قوانین مالیاتی ماخلا بزرگی را به وجود آورده که می‌تواند پیامدهای ناگواری برای سیستم مالیاتی ما در پی داشته باشد.