وظیفه مالیاتی چیست

وظایف مالیاتی اشخاص حقیقی

وظیفه مالیاتی : مالیات، سهم دولت‌ها از ثروت و درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی به میزان توانایی و قدرت آنها برای تامین هزینه های عمومی و حفظ منافع اقتصادی و سیاسی اجتماعی کشور است. اشخاص حقیقی و حقوقی وظیفه دارند در پایان سال مالی میزان درآمد، سود، زیان و هزینه‌های خود را به اداره امور مالیاتی اعلام نمایند. در قانون مالیات مستقیم اشخاص حقیقی و حقوقی وظایف و تکالیف مختلفی دارند که عدم توجه و عمل به آنها موجب خسارت پیش بینی نشده‌ای برای اشخاص حقیقی و حقوقی می‌شود.

وظایف مالیاتی اشخاص حقیقی چیست :‌

طبق قانون مالیات مستقیم اشخاص حقیقی یا صاحبان مشاغل به سه گروه تقسیم می‌شوند :

1. صاحبان مشاغل گروه اول: مشاغلی هستند که وظیفه دارند دفاتر قانونی خود مانند دفتر روزنامه و دفتر کل را نگهداری نمایند. براساس تقسیم بندی قانون مالیات این گروه از مشاغل به مشاغل بند الف معروف هستند.
2. صاحبان مشاغل گروه دوم: مشاغل بند ب وظیفه نگهداری دفاتر مشاغل را دارند .دفتر درآمد و هزینه دفاتری هستند که این گروه باید آنها را نگهداری کنند.
3. صاحبان مشاغل گروه سوم: مشاغل بند ج که این گروه از مشاغل الزامی به نگهداری دفاتر قانونی (روزنامه و کل) و دفتر مشاغل (درآمد و هزینه) ندارند.

وظایف مالیاتی صاحبان مشاغل :

اشخاص حقیقی یا همان صاحبان مشاغل باید نسبت به نوع کسب و کار و فعالیتی که انجام می دهند برای پرداخت مالیات اقدام نمایند. وظایف مالیاتی صاحبان مشاغل اشخاص حقیقی به شرح زیر است:

• صاحبان مشاغل و کسب و کار موظف هستند نسبت به نوع فعالیتی و کسب و کاری که دارند، دفاتر قانونی و موضوع تجارت حسب مورد را از شروع سال مالی ثبت و نگهداری نمایند.
• صاحبان مشاغل وظیفه دارند در پایان سال مالی و تا پایان مهلت مقرر که اخر تیرماه سال بعد است، ترازنامه، حساب سود و زیان یا حساب درآمد؛ هزینه یا خلاصه وضعیت درآمد و هزینه ها را جهت محاسبه مالیات و پرداخت آن به نرخ ماده 131 قانون به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
• صاحبان مشاغل وظیفه دارند تا چهار ماه بعد از شروع کسب و کار مراتب را به اداره امور مالیاتی محل خود اعلام نمایند. با این کار می توانند از تخفیفات، تسهیلات و معافیت های مالیاتی بهره مند شوند و با مراجعه به موقع و پرداخت مالیات مشمول 10 درصد جریمه مقرر نیز نخواهند شد.
• صاحبان مشاغل باید محل سکونت خود را نیز به اداره امور مالیاتی اعلام نمایند، اگر مودیان چندین محل سکونت داشته باشند باید آدرس یکی را به عنوان محل سکونت اصلی به اداره امور مالیاتی اعلام نمایند.
• صاحبان مشاغل وظیفه دارند در صورتی که اداره امور مالیات برای رسیدگی بیشتر به اظهارنامه و تشخیص درآمد مودی درخواست دفاتر را داشت، کلیه دفاتر را به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند وگرنه اداره مالیاتی نمی تواند به دفاتر انها استناد کند.
• دفاتر و اسنادی که دست اشخاص ثالث است هم در صورت درخواست اداره امور مالیاتی باید تسلیم شود در غیر این صورت اگر به خاطر استنکاف انها زیانی متوجه دولت شود، صاحبان مشاغل یا مودیان موظف به جبران ضرر وارده به دولت هستند.

اصلاحیه های قانونی و وظایف مالیاتی اشخاص حقیقی :

نظر به اصلاحیه قانون مالیات مستقیم در تیرماه 1394 مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی از پایان تیرماه به پایان خرداد ماه تغییر پیدا کرد و یک ماه زمان قانونی برای ارائه اظهارنامه کوتاه تر شد.

نکته ای که خوب است بدانید این جاست، در صورتی که آخرین موعد مقرر برای ارائه اظهارنامه مالیاتی مصادف با روز تعطیل باشد اولین روز بعد از تعطیلی اخرین موعد تحویل محسوب می شود.

پرداخت مالیات اشخاص حقیقی خارج از ایران :

در صورتی که صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی در خارج از ایران فعالیت داشته باشد یا محل سکونت شان ایران نباشد و یا مرکز اصلی فعالیت شان در خارج از کشور باشد، انجام وظایف مالیاتی آنها به عهده نماینده شان است.

اشخاص حقیقی ایرانی که گواهی نامه مالی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران، برای فعالیت در خارج از کشور را داشته باشند و بتواند ثابت کنند که از لحاظ محاسبه سال مالیاتی در کشور محل سکونت مالیات خود را پرداخت کرده‌اند، از لحاظ مالیاتی مقیم خارج از کشور محسوب می شوند.

در چه صورت اشخاص حقیقی مقیم خارج از ایران مشمول پرداخت مالیات در ایران می شوند :

در صورتی که اشخاص حقیقی ایرانی در سال مالیاتی و در ایران صاحب کسب و کار باشند موظف به پرداخت مالیات در ایران هستند. اگر در سال مالیاتی مزبور حداقل شش ماه متوالی یا متناوب در ایران ساکن باشند نیز مشمول پرداخت مالیات خواهند بود.

اگر حضور و توقف در خارج از کشور نه برای فعالیت‌های تجاری بلکه برای انجام ماموریت و معالجه و غیره باشد از پرداخت مالیات معاف هستند.

اشخاص حقیقی یا حقوقی مقیم ایران در صورتی که در خارج از کشور درآمد داشته باشند و مالیات آن را در همان جا پرداخت کرده باشند. در صورتی که اظهارنامه و ترازنامه و صورت های سود و زیان خود را حسب موارد قانونی اعلام نمایند و مالیات پرداختی انها در خارج از کشور به تناسب کل درآمدشان در خارج از کشور یا به تناسب به درآمد تحصیل شده شان باشد مقدار هر کدام که کمتر باشد از مالیات بر درآمد شان کسر می شود.

تکالیف مالیاتی مهم اشخاص حقیقی :

تکالیفی که اگر صاحبان مشاغل یا همان اشخاص حقیقی آن را انجام ندهند مشمول جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش خواهند شد شامل موارد زیر است.

پلمپ دفاتر قانونی : دفاتر قانونی قبل از هر گونه استفاده و ثبت عملیات مالی باید پلمپ شوند. پلمپ کردن به معنای مهمور کردن و شمردن تعداد صفحات دفتر و ذکر آن در ابتدا و انتهای دفتر است. دفتر کل باید قیطان کشی شود و ابتدا و انتهایش نیز امضا شود. ابتدا و انتهای قیطان هم با مهر وزارت دادگستری ممهور شده و منگنه می شود. زمان دریافت دفاتر مالی قبل از شروع سال مالی است.

تحویل دفاتر روزنامه و مشاغل جزو وظایف اشخاص حقیقی است. اگر این دفاتر حتی یک روز پس از شروع سال مالی دفاتر ثبت شود ممیز مالیاتی می تواند مالیات آن سال را به صورت علی الراس محاسبه می شود.

تشکیل پرونده مالیات بر ارزش افزوده و گرفتن گواهی مالیات بر ارزش افزوده؛ برای تشکیل پرونده مالیاتی باید به نزدیک ترین اداره امور مالیاتی محل کسب و دفتر مرکزی مراجعه کنند و یا به سامانه www.tax.gov.ir مراجعه کنند و پس از ثبت نام کد اقتصادی خود را از سازمان امور مالیاتی دریافت کنند.

تهیه لیست بیمه برای تحویل به سازمان تامین اجتماعی

ارائه اظهارنامه مالیات بر حقوق و مالیات بر ارزش افزوده

ارائه صورت های فصلی انجام معاملات

تحریر دفاتر و لوایح قانونی

ارائه اظهارنامه مالیات بر عملکرد

نگارنده مقاله وظیفه مالیاتی چیست : خانم سمیه پیرخدری،‌ مدرس مالی و وکیل مالیاتی